A ruta Tras vos Pasos do río Barbeira - Ruta dá Liberdade transcorre polo municipio da Lama é un proxecto da Asociación Cultural Río Barbeira en colaboración cos presos do centro penal da Lama. É unha ruta circular de 18 km. que se atopa ben sinalizada e mantida. En 2015 se repintó a ruta con sinais brancos e verdes e modificouse un pouco o traxecto anterior. A dificultade da ruta é medio-alta e a duración aproximada é de seis horas. Para chegar ao comezo da ruta, pola estrada PO-240, moi preto do cárcere da Lama, onde se unen os ríos Barbeira e Verdugo hai unha praia fluvial, alén do río a poucos metros do bar Casa Florencio atópase o panel de inicio. Neste bar pódennos dar calquera información que necesitemos da ruta.
O carreiro comeza na parroquia de Escuadro, á beira da praia fluvial do río Verdugo. Dirixímonos cara ao norte por unha bonita corredoira que nos levará ata o campo dá festa da aldea de Ou Peso. Máis adiante veremos a capela de Santa Minia, despois da cal viraremos á esquerda por un carreiro que descende por camiño empedrados ata o ponche de Ou Peso, sobre o río Barbeira.
Volvemos ao carreiro entre corredoiras, pasamos pola aldea das Chozas, e máis adiante veremos o muíño de Portela de Eiras e as ruínas dunhas casas. Este tramo transcorre remontando o curso do río Barbeira, ás veces pegado ao río pero a maior parte do tempo non o teremos á vista.
O seguinte punto de interese é a ponte e peto de ánimas de San Lourenzo. Despois continuaremos 400 metros por un camiño de pedras ata chegar ao pobo de San Lourenzo, onde podemos desviarnos para ver a súa igrexa.
Volvemos ao río Barbeira, pasamos polo muíño da Fachica e Ignacio, e dirixímonos á nosa seguinte parada, o Pozo Negro. Continuamos para ver as ruínas do muíño de Portasalto e do muíño dous Carreiros, no regacho de Barbeira. Uns metros máis arriba deste regacho veremos unha pequena fervenza.
Ao chegar ao regacho de Brexa, camiñaremos por un camiño algo técnico de rocas ata a derivación do Foxo do Lobo. Desde este cruzamento baixaremos ata cruzar o río Barbeira pasando pola Casa do Crego en Ou Cabaniño. A partir do río o carreiro é bastante empinado ata chegar ao Foxo, salvando un desnivel duns 100 metros en menos de 700 metros de lonxitude. A derivación de ida e volta ao Foxo do Lobo en total é de 2,1 km.
Desfacemos o andado e dirixímonos a Barbeira, onde podemos desviarnos uns metros para ver a capela de Nosa Señora de Lourdes. Desde a estrada dirección sur, viraremos á esquerda e seguiremos por un bonito tramo en ascenso por camiños e corredoiras á beira do Rego de Cambas. A paisaxe cambia mentres nos diriximos ao momento máis alto da ruta na Portela dúas Acibos, onde nos cruzaremos coa ruta PR-G 135 Roteiro dá Escuadra, pero antes veremos a man dereita un cruceiro no alto dun outeiro. Desde a Portela dúas Acibos pódese ver de lonxe a ría de Vigo e a de Pontevedra.
Despois de cruzarnos con varias vacas e cabalos comezamos o descenso dirección Covelo. Nesta aldea podemos ver varios cruceiros ou o edificio das Colonias de Covelo. Fóra de ruta tamén se atopa a igrexa de Covelo e os muíños da Portela. Pasada a aldea de Covelo pasarmeos polo Outeiro de Xián, no cal pon "Se queres casar, unha pedra as de tirar e enriba do outeiro ten que parar", cousa que non parece fácil.
Cruzamos un pequeno regacho, e ao chegar a outro cruceiro, hai unha derivación que nos leva a un conxunto formado por un peto de ánimas, un muíño e un paso de poldras sobre o río Verdugo. Pasaremos pola aldea de Carrizáns e Ou Peso, onde veremos varios cruceiros e algún peto de ánimas máis, e chegaremos ao campo dá festa, onde reengancharemos coa ruta de novo para volver ao momento final.
Fuente: queverengallicia.com
